Incoterms Terimleri ve Açıklamaları

EXW (Ex Works):

Ex works Kelimesinin kısaltılması olarak kullanılan EXW, tüm masraf ve risklerin alıcıya ait olduğunu bildiren uluslararası ticaretterimidir. Bu teslim şeklinde satıcı malları kendi sahasında (imalathane, fabrika, depo vs.) nakliyeciye teslim edilmeden ve ihracatgümrük işlemleri yaptırılmamış olarak hazır etmesi ile sorumluluğunu yerine getirmiş olur.

EXW işlemlerde, satıcının riskleri minimum olmakla birlikte, alıcı malı depodan kendi nakliyecisi ile teslim alarak, o noktadan sonrakitüm masrafları ve riskleri üstlenmiş olur.

Bu terim alıcının, kendi ülkesinden, satıcının ülkesindeki gümrük çıkış işlemlerini direkt ya da dolaylı temsilcisi vasıtasıylagerçekleştiremediği durumlarda kullanılmamalıdır. Örneğin Türkiye’den ihraç edilecek bir malzeme için EXW satış yapılması durumunda, Türk Gümrük Mevzuatı ihracat işlemlerinin satıcı veya temsilcisi gümrük müşaviri haricinde başkası tarafındanyapılmasına imkân vermemektedir. Incoterms 2000’e göre bu gibi durumlar FCA teslim şekli kullanılmalıdır.

Buna alternatif olarak Türkiye’deki bazı ihracatçı şirketler, hiçbir sorumluluk almakistemediklerinde, alıcı şirket ile aralarındaanlaşarak. Burada yapılan gümrükleme ve iç nakliye masraflarını, direkt olarak alıcıya veya alıcınınnakliyecisine fatura etmeksuretiyle çözüm bulmaktadırlar. Eşyanın üretildiği yerde alıcıya teslim edilmesidir.

FCA: (Free Carrier) :

İngilizce Free Carrier teriminin kısaltılmış şeklidir. Uluslararası ticarette, satıcının ülkesinde teslim yeri belirterek taşımacıya teslimanlamına gelmektedir.

Bu tür ticarette ihracat formaliteleri ve belirlenen yere kadar olan yurtiçi nakliye masrafları satıcıya aittir. Alıcı ise, belirlenen yerdensonraki nakliye ve alıcı ülkedeki ithalat formalitelerinden sorumludur.

FAS (Free Alongside Ship):

İngilizce Free Alongside Ship (FAS) terimi, uluslararası ticarette, satıcının ismi belirtilen limandaki geminin yanında teslimatıgerçekleştirmesi anlamına gelmektedir.

Bu tür ticarette ihracat formaliteleri ve alıcının belirlediği limandaki, yine alıcının belirlediği geminin yanına kadar olan nakliyemasrafları satıcıya aittir.

FOB (Free On Board):

Tedarikçinin malzemeyi nakliye yapılacağı geminin güvertesine taşıyana kadar olan sorumluluğunu içerir. Fabrikadan liman gümrüğünekadar olan taşıma masrafları ile, liman gümrüğü ve liman masrafları tedarikçiye aittir. Malzeme gemi güvertesine taşındıktan sonrakisorumluluk ise müşteriye aittir.

Deniz taşımacılığında kullanılan bir terim olup, petrol fiyatları ile ilgili olarak CIF ile birlikte en sık kullanılan terimdir.Bu teslim şeklindetaşıma bedelini kim ödüyorsa taşıyıcıyı o belirler.Yani taşıyıcı alıcı tarafından belirlenir.

CFR ( Cost and Freight) :

Mal bedeli ve navlun anlamına gelen uluslararası bir ticari terimdir. İthalat ve ihracatta taşınan ürünün, daha önce belirlenmiş limanakadar bütün taşıma masraflarının tamamen ihracatçı firma tarafından karşılanacağını belirtir. Fakat masraflardaki artış veya nakliyesırasındaki hasarlar karşı tarafın (alıcının) sorumluluğundadır. CIF”Cost Insurance & Freight”(deniz nakliyesi), CIP”Cost Insurance PaidTo”(kara, hava ve birleşik taşımalı nakliyeler) tanımlamasından farkı sigorta sorumluluk detayı içermemesidir.

CPT (Carriage Paid To):

Teslim şeklinden sonra belirtilen yere kadar ( Örnek CPT İstanbul ) satıcının navlunu ödenmiş bir şekilde malı teslim edecek olması anlamına gelir. Satıcı malları sağlam bir şekilde kendi nakliyecisine teslim ettikten sonra ,çıkış gümrük işlemlerini yaptırır ve yükleme ile ilgili bilgileri ve evrakları , alıcıya iletmekle yükümlüdür. Alıcı bu bilgileri aldıktan sonra malları hasara karşı sigortalatmalıdır. Çünkü malların nakliyeciye teslim edilmesinden sonraki tüm hasarlar ve ek masraflar alıcıya aittir. Bu teslim şekli deniz yolunda kullanılanCFR terimiyle aynı sorumlulukları içerir. CPT ise deniz yolu dahil karayolu ve diğer taşıma şekillerinde(kombine olarak) kullanılır.

CIP ( Carriage and Insurance Paid To):

CIP Taşıma ücreti ve sigortası ödenmiş olarak teslimatı ifade eder.Bu teslim şeklinde CPT ve CFR teslim şeklindeki gibi satıcı malın taşınma masraflarını öder, buna ek olarak malın sigorta masrafları dasatıcıya aittir. Satıcı malların çıkış gümrüğünü yapar, navlun masrafını ve sigortasını ödeyerek, malı teslim şeklinde belirtilen yerde(örneğin CIP İstanbul) teslim etmekle yükümlüdür. Bu teslim şeklinde satıcı sigorta yaptırmak zorunda değildir fakat yaptırmadığıtakdirde mala gelecek tüm hasar, kayıptan sorumludur. Malın ilgili yere geldikten sonraki tüm masrafları (ordino, gümrük komisyonu,ardiye vs.) alıcıya aittir.

CIP, deniz taşımacılığında kullanılan CIF ile aynı şartlara sahiptir. CIP, deniz yolu dahil karayolu ve diğer taşıma şekillerinde (kombineolarak) kullanılır.

DAF (Delivered At Frontier):

“DAF” sınırda teslimdir.Bu teslim şekli üzerinde anlaşılmış bir ihracat işleminde, satıcı malzemelerin ihraç gümrüğünü yaptırdıktan sonra, malları sınırda ya dateslim şeklinden sonra ifade edilen yerde fakat sınırı geçirmeden hazır olarak bekletmesini gerektirir. Bu teslim şeklini satıcılar fazlarisk almamak adına kendi ülkelerinden gümrük işlemlerini yaparak ve de hatta kendi araçları ile dışarıdan nakliyeci kullanmadansınırda mal teslim etmek için kullanıyorlar. Fakat uluslararası ticarette çok kullanılan bir teslim şekli değildir. Karayolu ve tren yoluyüklemelerinde kullanılır.

Burada ayrıca DAF teriminin her zaman sınırda teslim anlamına gelmediğini, terimden sonra kullanılcak yer ismi ille de bu yerinsınırının belirtileceğine dikkat etmek lazım. Örneğin Kayseri’den DAF İstanbul olarak yapcağınız bir satışta, ihracat gümrüğünüyaptıktan sonra malzemeleri İstanbul’da teslim edebilirsiniz. Aynı şekilde Almanya’daki bir firma ile yer DAF Stuttgart olarak yerbelirtildiyse, teslimi Almanya sınırında değil, Stuttgart’ta yapacaktır.

DEQ (Delivered ex quay):

Limanda karaya teslim anlamına gelen Uluslararası Ticaret Odası (ICC) tarafından oluşturulan Incoterms’de yer alan uluslararasıticaret terimidir.

DEQ teslim şekline göre satıcının risk maliyeti alıcının risk maliyetine göre biraz daha fazladır.“Limanda karaya ya da rıhtımda teslim”terimi, satıcının, belirlenen varış limanındaki rıhtımda (iskelede), ithalat için gerekli gümrükleme işlemleri yerine getirilmeden mallarıalıcıya teslim ettiğini ifade etmektedir. Satıcı, malların belirlenen varış limanına taşınması ve rıhtıma boşaltılmasına ilişkin bütün hasarve masrafları üstlenmek zorundadır.DEQ terimi, alıcıya malların ithalat için gümrüklenmesi ve bununla ilgili tüm işlemleri, vergileri,resim ve diğer harçları üstlenmesi yükümlülüğünü getirmektedir.

DDU (Delivered Duty UnPaid):

Türkçe olarak “Gümrük Resmi Ödenmeksizin Teslim” anlamına gelen bir terimdir ve satıcının, ithalat için gümrüklemeden ve belirtilen varış yerinde gelen taşıma aracından boşaltmadan malları alıcıya teslim ettiğini ifade eder.

DDP (Delivered Duty Paid):

Türkçe “Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim” anlamına gelmektedir. Satıcının ithalat için gümrüklenen ve belirtilen varış yerinde gelen taşıma aracından boşaltmadan malları alıcıya teslim ettiğini ifade eder.

DES ( Delivered Ex) :

Varış limanında güvertede teslimat anlamına gelir. Bu teslim şekli üzerinden anlaşılmış bir işlemde, DES ifadesinden sonra ilgili varış limanının da belirtilmiş olması gerekir. Satıcının sorumluluğu malları belirtilen varış limanına getirene kadardır. Varış limanı noktasına kadar malların navlun, sigorta vs. tüm masrafları ve riskleri satıcıya aittir. Gemi limana varış yaptıktan sonra, malzemelerin tahliyesi, ithalat gümrüklemesi ve geri kalan tüm işlemler alıcının sorumluluğu altındadır. Genellikle kömür, tahıl, toz kimyasallar gibi malzemlerin nakliyesinde kullanılan bu teslim şekli, ayrıca kendisine ait ya da kiralık gemisi olan satıcılar tarafındanda tercih edilmektedir.

Kelime anlamında da anlaşılacağı üzere, bu terim sadece deniz yolu ve iç su taşımacılığında kullanılmalıdır.

CIF ( Cost, insurance & freight ):

Uluslararası ticaretle ilgili bir terimdir. Sözcük karşılıkları mal bedeli, sigorta ve navlun anlamındadır. Bu tip ticarette satıcı, CFR teriminde olan yükümlülükleri aynen üstlenmekte, ancak bunlara ek olarak taşıma sırasında malların kayıp ve hasar riskine karşı deniz sigortası sağlama yükümlülüğünü de almaktadır. Burada sigorta sözleşmesini akdetmek ve sigorta primini ödemek, satıcıya düşmektedir.

Alıcının dikkate alması gereken husus, CIF teriminde satıcıdan yalnızca asgari düzeyde bir sigorta kapsamı sağlanmasının beklendiğidir. CIF terimi, malların ihraç işlemlerinin de satıcı tarafından yapılmasını öngörür.

Bu terim, yalnızca deniz ya da nehir taşımacılığında kullanılabilir. Eğer taşıma işleminde, örneğin rollon/ rolloff ya da konteyner trafiğinde olduğu gibi “gemi bordası”nın herhangi bir pratik anlamı kalmamışsa, bu durumda CIP teriminin kullanılması daha uygun olacaktır.